Minimalna stawka godzinowa na umowie zlecenie

Z dniem 1 stycznia 2016 roku do 1850 zł brutto wzrosła minimalna płaca krajowa. Oznacza to, że zatrudnienie pracownika poniżej tej kwoty będzie łamało przepisy Prawa Pracy. Kwota ta dotyczy jednak tylko umów o pracę, powołania, wyboru, mianowania oraz spółdzielczej umowy o pracę. Pozostają jeszcze, niezmiernie popularne w ostatnich latach, umowy cywilnoprawne – umowy zlecenia.

Z danych wynika, że w oparciu o umowy zlecenia pracuje ok. 900 tysięcy Polaków. Pracodawcy bardzo często proponują rażąco niskie stawki. Osoby zatrudnione na umowach cywilnoprawnych w gałęziach takich jak gastronomia i usługi, przy pracach sezonowych czy w firmach ochroniarskich nierzadko zarabiają jedynie 5-6 zł brutto za godzinę pracy.

Ministerstwo rodziny, pracy i polityki społecznej postanowiło więc wprowadzić minimalną stawkę godzinową przy umowach zleceniach. Kwotę tę określono na 12 zł brutto, ale minister Elżbieta Rafalska przyznaje, że będzie ona waloryzowana w zależności od zmieniającej się sytuacji na rynku pracy.

Nowe przepisy będą miały zastosowanie do wszystkich umów, bez względu na to, czy wynagrodzenie ustalane jest według stawki godzinowej, tygodniowej czy miesięcznej. Nowelizacja dotyczy osób fizycznych przyjmujących zlecenie lub świadczących usługi, a także osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą i osobiście wykonujących zlecenia bądź usługi na rzecz przedsiębiorcy lub innej jednostki organizacyjnej w ramach działalności tych podmiotów. Ustawa wyłącza natomiast ze stosowania stawki minimalnej umowy cywilnoprawne zawarte przez radców prawnych oraz pełnomocnictwa udzielane adwokatom przez klientów.

Minimalna stawka godzinowa ma poprawić bezpieczeństwo finansowe osób pracujących na zleceniach. Resort ma również nadzieję, że taka zmiana skłoni pracodawców do odchodzenia od umów zlecenia na rzecz umowy o pracę. Eksperci ze związku pracodawców nie podzielają jednak optymizmu posłów. Przewidują zamianę umów zlecenia na mniej korzystne umowy o dzieło oraz powiększanie się szarej strefy.

Projekt ustawy zakłada ponadto prowadzenie ewidencji godzin pracy przez przedsiębiorstwo, na rzecz którego świadczone jest zlecenie bądź usługa. Ich liczba będzie następnie potwierdzana przez osobę wykonującą zlecenie lub usługę. Jeśli miejsce świadczenia zlecenia/usługi uniemożliwia prowadzenie ewidencji godzin, osoba fizyczna będzie miała obowiązek przedstawienia informacji o liczbie przepracowanych godzin przed dniem wypłaty wynagrodzenia.

Posłowie przewidzieli też karę grzywny dla podmiotów, które nie będą przestrzegały minimalnej stawki godzinowej. Pracodawca może w takiej sytuacji zapłacić od 1 000 do 30 000 zł.

W wyniku zmiany przepisów nowe uprawnienia i obowiązki zyskała Państwowa Inspekcja Pracy. Jeżeli ustawa wejdzie w życie, PIP będzie musiała kontrolować przestrzeganie wypłacania pracownikom minimalnej stawki godzinowej.